Ülkemizin genel yapı stokunun durumunun ne olduğunu acı tecrübelerle tekrar tekrar görüyoruz.Son olarak Kahramanmaraş’ta art geriye gerçekleşen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki sarsıntının 10 vilayette yarattığı büyük yıkım, bu acı gerçeği bir kere daha yüzümüze vurdu. Haliyle hepimiz daha inançlı bir ömür alanı için seçeneklerin neler olduğunu merak etmeye başladık.
Bu sorunun en tanınan karşılığı prefabrik konutlar. Pekala prefabrik mesken tam olarak nedir?
Prefabrik konut, en genel tarifiyle fabrikasyon olarak demonte halde kesimler halinde üretilen ve akabinde inşa edileceği pozisyonda monte edilen konutlara verilen isim diyebiliriz. Söz manasına baktığımızda da “prefabricate” sözünden lisanımıza yerleşen sözün ‘ön üretimli’ manasına geldiğini görüyoruz.
Bu yapılar her çeşitten alan ve yere kurulabilmeleri, süratli yapılabilmeleri ve uygun maliyetli oluşları, ayrıyeten sarsıntıya güçlü yapılar oluşlarıyla öne çıkıyor. Prefabrik mesken, duvar, kapı ve başka tüm kesimlerinin fabrikada üretilip daha sonra meskenin yapılacağı yere oturtulduğu konut tipidir. Prefabrik meskenlerin inşası için rastgele bir temel gerekmez. Bu meskenler çoklukla bir ya da iki katlıdır. Pek çok avantaja sahip olan prefabrik meskenlere de, tıpkı öteki konutlara olduğu üzere ses ve ısı yalıtımı yapılır. Ayrıyeten elektrik tesisatı ve kanalizasyon sistemine de sahiptirler.
Kişilerin yerleşim planına ve alanına nazaran tasarlanan prefabrik konutlar, istendiği vakit sökülüp öbür yere taşınır. Uzun imalat müddetleri, prefabrik konutlarda kısalır ve bu konutların personellik maliyeti daha düşüktür. Daha evvelce planlanıp üretildiği için tüm muhtaçlıkları rahatlıkla karşılar. Bilhassa sarsıntı ve toprak kayması üzere durumlara karşı daha sağlamdır. Prefabrik konut özellikleri ortasında etraf dostu olması da değerlidir.
Modelleri Nelerdir?
Prefabrik konut modelleri çoklukla kaç katlı olduklarına nazaran değişiklik gösterir. Yani tek katlı ve iki katlı olarak ayrılırlar. Tek katlı prefabrik konutlar, çoklukla en temel özelliklere sahiptir. Tek katlılarda mesken modelleri 1+1 olarak başlar ve prefabrik konutlar ortasında en hesaplı olanlardandır. Konutun içinde bulunan tuvalet, banyo, mutfak, salon ve yatak odası meskenin metrekaresine nazaran ayarlıdır. 1+1, 2+1 ve 3+1 seçenekler mevcuttur. Tek katlı prefabrik konutlarda ekseriyetle 2+1 olanlar tercih edilir. İki yetişkinin yahut bir çocuklu ailenin rahatlıkla yaşayabileceği yapıdadır. Bir yatak odası bir de çocuk odası mevcuttur.
İki katlı prefabrik meskenler ise dubleks olarak isimlendirilir ve yüzey alanı olarak daha küçüktür. Dubleks meskenin içinde kullanılan alan daha fazladır. 80 ila 160 metrekare ortasında değişiklik gösteren iki katlı prefabrik konutlar ekseriyetle 2+1 yahut 3+1 halindedir. Kalabalık ailelerin kalması için epey uygundur. 2 katlı prefabrik konut ile tek katlı konutları birbirinden ayıran en değerli fark, iki katlılarda balkon olmasıdır.
Avantajları Nelerdir?
Prefabrik mesken, bilhassa farklı modellere sahip olması ile herkese hitap eder. Bu yüzden sıklıkla tercih edilen bir konut tipidir. Sahip olduğu özellikler ile prefabrik mesken avantajları hayli fazladır. Bunlar aşağıda sıralanmıştır:
- Isı ve ses yalıtımı özelliğine sahip olduğu için her mevsimde kullanılabilir. Materyal seçimi konusunda özgürlük sunar.
- Kısa müddet içinde montajlanıp oturmaya hazır hale gelir. Böylelikle çok süratli taşınabilirsiniz.
- Hafif materyallerden üretildiği için prefabrik konutlar, zelzeleye sağlamdır.
- Çeşitli modeller sunduğu için zevklerinize uygun bir meskene sahip olabilirsiniz. Konutunuzun büyüklüğü, oda sayısı, yapısı, kat sayısı, balkonu üzere daha pek çok özelliğine siz kara verebilirsiniz.
- Prefabrik yapıların materyalleri yanmaz özellikte ve suya sağlamdır. Yani etrafa hassas özellik taşır.
- Evde değişiklik yapmak çok daha kolaydır.
- Taşınabilir yapıda olan prefabrik meskenleri, belirli ölçülerde taşıyıp kaydırmak mümkündür.
- Ekonomik bir mesken tipi olduğu için bütçenize uygun bir prefabrik mesken inşa edebilirsiniz.
Prefabrik meskenlerin farklı yapı gereçleri ile üretilen farklı çeşitleri bulunuyor;
Daha doğrusu, prefabrik yapı sınıfına giren ve fabrikada üretilerek birleştirilen farklı yapılar var. Hafif çelik sistem konutlar, izopan sistem konutlar, modüler meskenler üzere farklı yapılar üretim sistemleri sebebiyle prefabrik yapı sınıfına girseler de malzemelerin farklılığı ve birleştirme-konumlandırma çalışmalarındaki usullerin farklılığıyla ‘prefabrik evlerden’ ayrılıyorlar.
Örneğin bu yapılar ortasında prefabrik meskenler üzere sık tercih edilen seçeneklerden olan hafif çelik sistem meskenler, galvanize hafif çelikten soğuk şekillendirme usulü ile üretilen; prefabrik meskenlere nazaran daha uzun ömürlü ve sağlam lakin daha kıymetli bir seçenek olarak karşımıza çıkıyor. Lakin hafif çelik sistem meskenler de tıpkı prefabrik konutlar üzere taşınabilir yapıda konutlar.
Prefabrik meskenlerin avantajları, klasik betonarme yapılarla kıyaslandığında hayli fazla;
Prefabrik konutlar sarsıntıya ve tüm iklim özelliklerine sağlam olarak üretiliyor.
Projeye nazaran değişiklik gösterse de azamî 1 ay içerisinde konut sahibi olma imkanı sunuyor.
Betonarme yapılara kıyasla uygun fiyatlı bir seçenek olduğunu söyleyebiliriz.
Prefabrik konutlarda ses ve ısı yalıtımı pek çok betonarme yapıya kıyasla daha avantajlı durumda.
Prefabrik konutlar kullanılan malzemeler ve inşa yolu sebebiyle betonarme yapılara kıyasla çok daha çevreci bir seçenek olarak karşımıza çıkıyor.
Prefabrik meskenlerin üretim süreci, gereksinimlere yönelik dizaynlara imkan sunuyor ve yapılar üzerinde sonradan oluşan gereksinimlere yönelik düzenlemeler de yapılabiliyor.
Prefabrik konutların dezavantajı yok mu?
Prefabrik meskenlerin kimi dezavantajları var lakin bunlar ekseriyetle kullanılan materyallerin kalitesine bağlı olarak oluşan durumlar. Kaliteli gereç ile üretilmediyse çift katlı prefabrik meskenlerde esnemeler yaşanabilir. Ayrıyeten yağmur ve rüzgar üzere hava olayları esnasında ses yalıtımı yetersiz kalabilir.
Ancak kaliteli gereçler ile üretildiği takdirde bu tıp problemler yaşanmıyor. Ayrıyeten prefabrik meskenlerin ömrü genel olarak betonarme konutlardan daha kısa oluyor.
Prefabrik mesken sahibi olmak isteyenlerin atması gereken adımlar neler?
Prefabrik konut için birinci adım arsa seçmek.
Prefabrik konutlar için standart bir yapıda olduğu üzere imar müsaadesi gerekiyor.
Tarla pozisyonundaki bir yere prefabrik konut yapabilmek için ise yola cephe olması kaidesinin sağlanması gerekiyor. Yolu bulunmayan parsellere prefabrik konut yapılmıyor.
Ayrıca prefabrik mesken tarlanın azamî %5’lik kısmına yapılabiliyor ve en fazla 250m2 prefabrik konut yapılmasına müsaade veriliyor.
İmar ve yerin uygunluk durumu için köyde yaşıyorsanız vilayet özel yönetimlerine, kent merkezinde yaşıyorsanız da belediyelere müracaat gerçekleştirmek gerekiyor.
Prefabrik mesken için gerekli ruhsat müracaatında gereksinim duyulan evraklar ise şöyle;
Tapu (Arsa paylı ise hissedarlardan alınacak muvafakatname)
Mimari proje
Elektrik, su ve ısı projesi
Statik proje
Ebatlı kroki
Arsa belirlendikten sonra sırada konut seçimi ve proje süreci var;
Prefabrik konut hizmeti sunan şirketlerden anlaştığınız şirketin size sunacağı ve yerinize uygun projelendirilen konutu seçerek birinci adımı atmış oluyorsunuz. Akabinde konutunuz için mimar onaylı proje adımını tamamlamanız gerekiyor. Sonrasında üstte sıraladığımız evrakları ilgili belediye ya da vilayet özel yönetimlerine sunarak ruhsat süreçlerini tamamlamanız gerekiyor.
Tüm bürokratik adımlar tamamlandıktan sonra projeye uygun formda tabana uygulanacak betonun dökülmesi süreci başlıyor. Bu süreci kimi firmalar dahili olarak sunarken kimi firmalar sunmuyor. Bu senaryoda beton süreçlerini de sizin gerçekleştirmeniz gerekiyor. Fakat hizmet olarak sunmasa da birçok firma bu noktada müşterilerine yol gösterici oluyor.
Beton dökülüp montaj için hazır hale geldiğinde ise firmayı bilgilendirerek montaj gününü belirlemeniz gerekiyor. Akabinde montaj tamamlanıyor ve konut kullanıma hazır hale geliyor.
Prefabrik konutlar hakkında merak edebileceğiniz kimi sık sorulan sorular;
Prefabrik konutlar en fazla kaç katlı yapılabilir?
Tek ya da iki katlı prefabrik konutlar yapılabiliyor.
Prefabrik konutlar sökülüp öteki bir pozisyona taşınabilir mi?
Evet, prefabrik meskenler taşınabiliyor.
Prefabrik konutlar istenen büyüklük ve imajda yapılabiliyor mu?
Prefabrik yapı sistemine ve yönetmeliklere uygun olduğu sürece istediğiniz büyüklükte, planda ve görünümde prefabrik konut yapabilirsiniz.
Prefabrik konutun boyasını kendimiz yapabilir miyiz?
Betonarme binalarda olduğu üzere prefabrik konutlarda de dilediğiniz üzere boya yapabilirsiniz.
Prefabrik konut fiyatları ne durumda?
Prefabrik mesken fiyatları gereçleri, meskenin büyüklüğü üzere kriterlere nazaran değişkenlik gösteriyor. Nakliye şartları, heyetim koşulları da firmadan firmaya değişiyor.
Ancak genel bir fikir vermesi ismine bir arama yaptığımızda e-ticaret platformlarında bile satışları olduğunu gördük. Örneğin 3+1 tek katlı bir prefabrik mesken 353 bin 600 TL’den satışta. İki katlı bir 2+1 prefabrik mesken ise 450 bin 100 TL’den satışa çıkarılmış.