Dünyada kaygı yaratan bulaşıcı hastalıklara bir yenisi daha eklendi. Domates gribi! Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Aslıhan Demirel’e daha çok 5 yaş altı çocuklarda görülen ve süratli yayılan bu hastalıkla ilgili merak edilenleri sordum…
Coronavirüs ve maymun çiçeği virüsü ile uğraş devam ederken, dünya bu sefer domates gribi ile karşı karşıya… Ciltte domates biçiminde kırmızı kabarcıklara yol açtığı için ‘domates gribi’ olarak isimlendirilen hastalık birinci olarak geçtiğimiz mayıs ayında Hindistan’da görüldü ve şimdilik endemik durumda… Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Aslıhan Demirel, griple benzeri belirtiler gösteren hastalıkla ilgili şu açıklamaları yaptı…
Genellikle 5 yaşın altındaki çocuklarda görülen domates gribinin sivrisinek kaynaklı olup olmadığı araştırılmaktadır. Birinci olarak 6 Mayıs 2022’de Hindistan’ın Kerala eyaletinde, ciltte döküntülerle seyreden bu hastalık döküntülerin imajı nedeniyle “tomato flu” yani “domates gribi” olarak isimlendirilmiştir. Ciltte oluşan kabarcıklar, maymun çiçeği virüsü ile de benzerlik göstermektedir. Bilhassa, chikungunya’a, dang hummasına ve ayrıyeten el-ayak-ağız hastalığına benzemektedir. Hatta bu virüsün yeni bir virüs olmadığı, çocuklarda sık görülen el-ayak-ağız hastalığının bir çeşidi olduğu düşünülmektedir. Lakin bu mevzudaki bilgiler kesin değildir. Nadiren yetişkinlerde de görülebilen hastalığın şu an için ölümcül olduğunu gösteren kâfi bir ispat yoktur.
Doç. Dr. Aslıhan Demirel
Bulaşıcı mıdır?
Diğer grip çeşitleri üzere domates gribi de bulaşıcıdır. Bu nedenle, dikkatli takip etmek ve izolasyona ehemmiyet vermek gerekir. Hindistan’da şu ana kadar belirli bölgelerin dışında olay görülmedi ve dünya genelinde bu hastalıkla ilgili bildirim olmadı. Enfeksiyonun yayılımını izlemek ve Hindistan’ın başka bölgelerine yayılımını engellemek için o bölgede gereken tedbirler alındı.
Ne üzere tedbirler alınabilir?
Henüz, domates gribinin tedavisi yahut önlenmesi için rastgele bir antiviral ilaç yahut aşı mevcut değildir. Hastalığın birkaç gün içinde kendisini sınırladığı görülmektedir. Öncelikle Hindistan dışında rastlanmayan bu yeni tanımlanmış viral enfeksiyonun gereken izolasyon ve hijyen tedbirleri ile dünyaya yayılmayacağını umut ediyoruz. Bulaşı önlemede en kıymetli noktalardan biri el hijyenidir. Enfeksiyonun öteki çocuklara yahut yetişkinlere yayılmasını önlemek için belirti başlangıcından itibaren 5-7 gün boyunca izolasyon uygulanmalıdır. Virüsün bulaşmasını önlemek için en âlâ tahlil, ortamın uygun hijyeninin sağlanması ve sürdürülmesinin yanı sıra enfekte çocuğun başka enfekte olmayan çocuklarla oyuncak, giysi, yiyecek yahut öbür eşyaları paylaşmasını önlemektir. Bebekler ve küçük çocuklarda bebek bezi kullanımı, kirli yüzeylere dokunma ve bir şeyleri direkt ağza sokma yoluyla tüm virüsler çarçabuk bulaşabilir.
Hangi belirtilere yol açar?
Domates gribi giderek küçük bir domates büyüklüğüne ulaşan kırmızı cilt döküntülerinin yanı sıra öbür viral enfeksiyonlarda olduğu üzere, yüksek ateş, yorgunluk, mide bulantısı, kusma, ishal, sıvı kaybı, eklemlerde şişme-ağrı ve yaygın grip gibisi belirtilere yol açmaktadır.
Tedavisi mümkün mü?
Birçok virüsle karşılaşıldığı için, belirti görülen çocuklarda virüs enfeksiyonları için ayırıcı teşhis yapmak ve evvel öteki akla gelen hastalıkları dışlamak gerekir. Yani belirtiler bu hastalıklarda misal olduğu için domates virüsünü ayırıcı testler yapılmalıdır. Bu hastalıkların tedavileri de benzeridir. İzolasyon, dinlenme, ateş ve beden ağrısı için ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçların kullanılmasıyla birlikte hastayı rahatlatıcı tedaviler kafidir.